Duo Payroll,

Rechtsvermoeden

Als er werkzaamheden worden verricht tegen betalen en er is geen arbeidsovereenkomst overeengekomen (zowel mondeling als schriftelijk) is er toch een mogelijkheid dat er een arbeidsovereenkomst is ontstaan.

Het rechtsvermoeden van een arbeidsovereenkomst en de duur hiervan wordt beschreven in Art. 7:610a en Art. 7:610b BW

In artikel 7:610a BW wordt beschreven dat er een arbeidsovereenkomst ontstaat wanneer (bij het ontbreken van een arbeidsovereenkomst):

• Er arbeid tegen beloning wordt verricht;
• Dit minimaal 3 opeenvolgende maanden duurt;
• Er minimaal 20 uren per week wordt gewerkt

Bij een rechtsvermoeden van een arbeidsovereenkomst wordt altijd getoetst of er sprake is van een arbeidsovereenkomst op de volgende criteria:

• Er wordt arbeid verricht
• Er is sprake van loonbetaling
• Er is sprake van gezagsverhouding tussen werkgever en werknemer

Wanneer het rechtsvermoeden van de arbeidsovereenkomst is vastgesteld dan wordt de omvang van de arbeidsduur in artikel 7:610 BW beschreven.
In artikel 7:610b BW wordt vastgesteld dat de omvang van de arbeidsovereenkomst wordt bedongen indien:

• Er een arbeidsovereenkomst is;
• Deze minimaal 3 maanden heeft geduurd.

Vaak wordt er een beroep gedaan op het rechtsvermoeden van de arbeidsovereenkomst of arbeidsduur bij ziekte, arbeidsongeschiktheid of wanneer er geen werk meer is.

Omgekeerde bewijslast
Van de werkgever wordt vaak verlangd dat zij de bewijslast leveren ten aanzien van een rechtsvermoeden. Hierbij wordt dan met name gekeken naar:

• De informatieplicht zoals aangegeven in artikel 7:655 BW (hoewel bij het niet leveren van deze informatie dit niet kan gebruikt worden als omgekeerde bewijslast naar de werkgever toe, NL:GHLEE:2010:BP1055)
• De gegevens zoals vermeldt op de loonspecificatie zoals aangegeven in artikel 7:626 BW
• De communicatie

Criteria
Om te bepalen of er sprake is van een arbeidsovereenkomst zijn er een aantal criteria vanuit de rechtspraak.
In het Groen/Schroevers arrest (HR 14 november 1997, NJ 1998/149) heeft de Hoge Raad een aantal criteria gegeven:

• De bedoeling van partijen: Allereerst dient de rechter te onderzoeken of de procespartijen bij het aangaan van de overeenkomst, een arbeidsovereenkomst beoogd hadden;
• Het formele gezagscriterium: Ten tweede bekijkt de rechter of de werknemer in de organisatie is ingebed;
• Het materiële gezagscriterium: Is de werknemer niet ingebed in de organisatie, dan kan er wellicht toch een arbeidsovereenkomst bestaan, omdat de werkgever inhoudelijke instructies geeft aan de werknemer;
• De maatschappelijke positie van de partijen: Ten slotte kijkt de rechter hoe de onderlinge verhoudingen zijn tussen de partijen. Blijkt bijvoorbeeld dat de werknemer zijn werk als ‘extra’ werk doet, naast zijn gewone baan, kan de rechter oordelen dat er geen sprake is van een arbeidsovereenkomst. De eerder genoemde criteria moeten dan ook in aanmerking worden genomen.

Jurisprudentie

• Bij een rechtsvermoeden wordt de werkelijke situatie uiteindelijk beoordeeld.
• Naar de uitvoering van de elementen welke normaal gesproken aan een arbeidsovereenkomst toe te wijzen zijn wordt ook gekeken. Denk bijvoorbeeld wanneer een freelancer (zonder arbeidsovereenkomst) zijn vakantie doorgeeft. Wanneer de opdrachtgever hier niet mee akkoord gaat kan dit duiden op een arbeidsovereenkomst.
• Vaak wordt een rechtsvermoeden arbeidsduur geclaimd op flexibele overeenkomsten. Denk hierbij aan onderstaande punten:
  • Werkt de werknemer een structureel aantal uren?
  • Worden de afspraken welke gemaakt zijn ook gehouden?
• Belangrijk is welk doel de partijen voor ogen hebben wanneer zij de overeenkomst met elkaar aangaan. Als dit niet duidelijk wordt afgesproken dan is dit later een stuk lastiger te weerleggen. Denk hierbij ook aan de onderhandelingen die voor de overeenkomst plaatsvonden.
• Inplanmethode: wanneer de werknemer eigen vrijheid/verhinderdata met betrekking tot het inplannen van de gewerkte uren dan is er op dat punt geen gezagsverhouding.
• Gezagsverhouding: wanneer er wel eisen en regels worden gesteld met het inroosteren van gewerkte uren zal dit snel door een rechter worden overgenomen als gezagsverhouding. Een rechtsvermoeden van het bestaan van een arbeidsovereenkomst zal dan sneller worden toegekend.
• Economische afhankelijkheid, een rechtsvermoeden zal ook eerder toegewezen worden wanneer werknemer inkomensafhankelijk is van werkgever.

Contact